6. Enam Suresi 152. ayet Erhan Aktaş Kerim Kur'an

Olgunluk çağına erişinceye kadar, iyiliği için olmadıkça yetimin malına dokunmayın. Ölçü ve tartıyı hakkaniyetle yapın. Biz, gücünün yettiğinden fazlasını kişiye teklif etmeyiz. Yakın akrabanız da olsa konuştuğunuz zaman adaleti gözetin. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. O, size bunları böylece öğütte bulundu, umulur ki öğüt alırsınız.
وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَت۪يمِ اِلَّا بِالَّت۪ي هِيَ اَحْسَنُ حَتّٰى يَبْلُغَ اَشُدَّهُۚ وَاَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْم۪يزَانَ بِالْقِسْطِۚ لَا نُكَلِّفُ نَفْساً اِلَّا وُسْعَهَا وَاِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰىۚ وَبِعَهْدِ اللّٰهِ اَوْفُواۜ ذٰلِكُمْ وَصّٰيكُمْ بِه۪ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَۙ
Ve la takrebu malel yetimi illa billeti hiye ahsenu hatta yebluga eşuddeh, ve evful keyle vel mizane bil kıst, la nukellifu nefsen illa vus'aha ve iza kultum fa'dilu ve lev kane za kurba, ve bi ahdillahi evfu, zalikum vassakum bihi leallekum tezekkerun.
Ayetbul | Kuran Mealleri | Quran | Enam suresi 152. ayet

Ali Bulaç Kur'an-ı Kerim ve Türkçe Anlamı
"Yetimin malına, o erginlik çağına erişinceye kadar -o en güzel (şeklin) dışında- yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru olarak yapın. Hiç bir nefse, gücünün kaldırabileceği dışında bir şey yüklemeyiz. Söylediğiniz zaman -yakınınız dahi olsa- adil olun. Allah'ın ahdine vefa gösterin. İşte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki öğüt alıp düşünürsünüz."
Ahmed Hulusi Türkçe Kur'an Çözümü
(Yetim) olgunluk yaşına ulaşıncaya kadar, en güzel şekilde idare amacı hariç, yetimin malına yaklaşmayın. . . Ölçme ve tartmayı adaletle tam yapın. . . Hiçbir nefse kapasitesinin üstündekini teklif etmeyiz. Söylediğiniz zaman da hakkı söyleyin, isterse yakınınız olsun! Allah'a olan sözünüzü yaşayın! Aklınızı kullanmanız için, (Allah) size bu uyarıyı yapar!
Bayraktar Bayraklı Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur'an Meali
"Rüşd çağına erişinceye kadar yetimin malına, sadece en iyi tutumla yaklaşınız; ölçü ve tartıyı adaletle yapınız! Biz, herkese ancak gücünün yettiği kadarını yükleriz. Söz söylediğiniz zaman, yakınlarınız dahi olsa adaletli olunuz; Allah'a verdiğiniz sözü tutunuz. İşte, düşünüp öğüt alasınız diye Allah size bunları emretti."
Diyanet İşleri Kur'an-ı Kerim Türkçe Meali
Rüşdüne erişinceye kadar yetimin malına ancak en güzel şekilde yaklaşın. Ölçüyü ve tartıyı adaletle tam yapın. Biz herkesi ancak gücünün yettiği kadarıyla sorumlu tutarız. (Birisi hakkında) konuştuğunuz zaman yakınınız bile olsa adil olun. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. İşte bunları Allah size öğüt alasınız diye emretti.
Edip Yüksel (Eski Baskı) Mesaj: Kuran Çevirisi
Erginlik çağına erişinceye kadar yetim malına yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru dürüst yapın. Kişiye gücünün yetmediğini yüklemeyiz. Konuştuğunuz zaman akrabanız aleyhinde bile olsa doğru olun. ALLAH'a verdiğiniz sözü tutunuz. Bunlar, ders alasınız diye O'nun size verdiği öğütlerdir.
Elmalılı Hamdi Yazır Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali
Ve yetim malına yaklaşmayın, ancak rüşdüne erinceye kadar en güzel suretle başka, ölçeği tartıyı tam ve denk tutun, bir nefse ancak vüs'ünü teklif ederiz, söz sahibi olduğunuz vakit de hep adaleti gözetin velevse hısım olsun, Allahın ahdını yerine getirin, işittiniz a işte size o bunları ferman buyurdu, gerektir ki düşünür tutarsınız
Elmalılı (sadeleştirilmiş)
Yetimin malına, rüşdüne erinceye kadar en güzel şekilden başka türlü yaklaşmayın; ölçeği ve tartıyı tam ve denk tutun. Biz, hiçbir kimseye gücünün yettiğinden başkasını teklif etmeyiz. Söz sahibi olduğunuz zaman yakınlarınıza ait de olsa adaleti gözetin. Allah'a verdiğiniz sözü yerine getirin. Duydunuz ya, O, düşünüp tutasınız diye bunları size emretti.
Gültekin Onan
"Yetimin malına, o erginlik çağına erişinceye kadar -o en güzel (şeklin) dışında- yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru olarak yapın. Hiç bir nefse, gücünün kaldırabileceği dışında bir şey yüklemeyiz. Söylediğiniz zaman -yakınınız dahi olsa- adil olun. Tanrı'nın ahdine vefa gösterin. İşte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki öğüt alıp düşünürsünüz."
Hasan Basri Çantay Kur'an-ı Hakim ve Meal-i Kerim
Yetimin malına, rüşdüne erişinceye kadar, o en güzel olanından başka bir suretle, yaklaşmayın. Ölçüyü, tartıyı tam ve doğru tartın. Biz bir kimseye gücünün yetdiğinden başkasını teklif etmeyiz. Söz söylediğiniz vakit — (leh ve aleyhinde söyleyeceğiniz kimse) hısım dahi olsa — adaleti gözetin. Allahın ahdini (verdiğiniz sözü) yerine getirin. İşte (Allah) size, iyice düşünesiniz diye, bunları emretdi.
İbni Kesir
Yetimin malına; erginlik çağına gelinceye kadar o en güzel olanından başka bir şekilde yaklaşmayın. Ölçüyü, tartıyı da tam ve doğru yapın. Biz kimseye, gücünün yettiğinden başkasını yüklemeyiz. Söylediğiniz zaman da -akraba dahi olsa-adil olun. Allah'ın ahdini de yerine getirin. İşte iyice düşünesiniz diye size bunları emretti.
Muhammed Esed Kur'an Mesajı
ve rüşd yaşına erişmeden önce yetimin mal varlığına -onun iyiliği için olmadıkça- dokunmayın". (Bütün alış verişlerinizde) ölçü ve tartıya tam olarak, adaletle uyun; (Biz) hiçbir insana taşıyabileceğinden daha fazla yük yüklemeyiz; ve bir görüş belirttiğinizde, yakın akrabanıza (karşı) olsa da, adil olun. Allaha karşı taahhütlerinize (daima) riayet edin: bunu Allah size emretti ki ders alabilesiniz.
Şaban Piriş Kur'an-ı Kerim Türkçe Anlamı
Yetimin malına, rüşt çağına ulaşıncaya kadar, en güzel tarzın dışında yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru yapın. Biz, bir kimseyi ancak gücünün yettiği kadar mükellef tutarız. Konuştuğunuz zaman akraba bile olsa adaletli olun. Ve Allah'a verdiğiniz sözü yerine getirin! İşte, (Allah) size bunları düşünür, öğüt alırsınız diye tavsiye ediyor.
Suat Yıldırım Kuran-ı Kerim ve Meali
Rüşdüne erinceye kadar, yetimin malına en güzel şeklin dışında bir surette yaklaşmayın. Ölçüyü, tartıyı tam ve doğru yapın. Biz hiç kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemeyiz. Hakkında konuştuğunuz kimse, akrabanız bile olsa, yine doğruyu söyleyin!Allah'a verdiğiniz ahdi tutun. İşte düşünüp tutasınız diye Allah size bunları emretti.
Süleyman Ateş Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali
Yetimin malına yaklaşmayın: yalnız erginlik çağına erişinceye kadar (onun malına) en güzel biçimde (yaklaşabilir, onu uygun tarzda sarfedebilirsiniz); ölçü ve tartıyı tam adaletle (dengeli) yapın. Biz, kişiye gücünün yettiğinden fazlasını teklif etmeyiz. Söylediğiniz zaman da akrabanız da olsa adalet yapın ve Allah'a verdiğiniz sözü tutun. Hatırlayıp öğüt alasınız diye (Allah) size bunları tavsiye etti.
Yaşar Nuri Öztürk Kur'an-ı Kerim Meali
"Yetimin malına yaklaşmayın! Ancak rüştüne erişinceye kadar en güzel yolla ilgilenme hali müstesna. Ölçme ve tartmayı tam bir dürüstlükle yerine getirin. Hiç kimseye yaratılış kapasitesinin üstünde yükümlülük getirmiyoruz. Konuştuğunuz zaman, yakınlarınız/aleyhine de olsa, adaleti gözetin. Ve Allah'a verdiğiniz söze sadık kalın. Düşünüp öğüt alasınız diye O size bunları önerdi.
Mustafa İslamoğlu Hayat Kitabı Kur’an
Rüştüne erinceye kadar, lehine olmadıkça yetimin malına dokunmayın; (maddi manevi her alanda) ölçüp tartarken hikmet ve hakkinayeti gözetin; (bilin ki) Biz insana gücünün yettiğinden fazlasını yüklemeyiz; ve biri hakkında konuşacaksanız yakınınız da olsa adil olun; Allah'la olan sözleşmenize sadakat gösterin! Bütün bunları Allah size emretti ki, sorumluluğunuzu aklınızdan çıkarmayasınız.
Erhan Aktaş Kerim Kur'an
Olgunluk çağına erişinceye kadar, iyiliği için olmadıkça yetimin malına dokunmayın. Ölçü ve tartıyı hakkaniyetle yapın. Biz, gücünün yettiğinden fazlasını kişiye teklif etmeyiz. Yakın akrabanız da olsa konuştuğunuz zaman adaleti gözetin. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. O, size bunları böylece öğütte bulundu, umulur ki öğüt alırsınız.
Erhan Aktaş (Eski Baskı) Kerim Kur'an
Olgunluk çağına erişinceye kadar, iyiliği için olmadıkça yetimin malına dokunmayın. Ölçü ve tartıyı hakkaniyetle yapın. Biz, gücünün yettiğinden fazlasını kişiye teklif etmeyiz. Yakın akrabanız da olsa konuştuğunuz zaman adaleti gözetin. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. O, size bunları böylece öğütte bulundu, umulur ki öğüt alırsınız.
Ali Rıza Safa Kur'an-ı Kerim Gerçek
"Yetimin malına, kendisi erginlik çağına erişinceye değin, güzel bir amaç dışında yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı adaletle yapın. Hiç kimseye, gücünün yeteceğinden aşırısını yüklemeyiz. Konuştuğunuz zaman, yakınlarınız bile olsa adaletli olun. Allah'a verdiğiniz sözü yerine getirin!" İşte, bunları size öğütlüyor; belki öğüt alırsınız diye.
Süleymaniye Vakfı Süleymaniye Vakfı Meali
Rüşt çağına ulaşıncaya kadar yetimin malına yaklaşmayın[1], onun iyiliğine olan bir yolla olursa başka. Ölçeği ve tartıyı hakka uygun yapın. Biz kimseyi gücünden fazlasıyla yükümlü tutmayız. Yakınınız da olsa söz söylediğinizde adaletli olun[2]. Allah'a verdiğiniz sözü tam olarak yerine getirin. İşte Allah, sizden bir de bunları istemiştir. Belki bilginizi kullanırsınız.
Edip Yüksel Mesaj: Kuran Çevirisi
Erginlik çağına erişinceye kadar yetim malına yaklaşmayın. Ölçüyü ve tartıyı doğru dürüst yapın. Kişiye kapasitesinin yetmediğini yüklemeyiz. Konuştuğunuz zaman akrabanız aleyhinde bile olsa doğru olun. ALLAH'a verdiğiniz sözü tutunuz. Bunlar, ders alasınız diye O'nun size verdiği öğütlerdir.
Mehmet Okuyan Kur’an Meal-Tefsir
Yetimin malına, yetişkinlik zamanına ulaşıncaya kadar en güzel olanın dışında sakın yaklaşmayın![1] Ölçü ve tartıyı adaletle yapın! Biz kimseye gücünün yeteceğinden başkasını yüklemeyiz.[2] Söz söylediğiniz zaman, akraba bile olsa adil olun![3] Allah'a (verdiğiniz) sözü tutun![4] İşte bunlar (O'nun) size emrettikleridir. Umulur ki (gerçeği) hatırlarsınız.
Əlixan Musayev
Yetim həddi-buluğa çatana qədər, – xeyirxahlıq (qoruyub saxlamaq və artırmaq məqsədilə istifadə etmək) istisna olmaqla, – onun malına yaxınlaşmayın! Ölçüyə və çəkiyə ədalətlə tam riayət edin. Biz hər kəsi yalnız onun qüvvəsi çatdığı qədər yükləyərik. Söz söylədiyiniz zaman, qohumunuz olsa belə, ədalətli olun. Allah qarşısındakı əhdə sadiq qalın. Allah bunları sizə tövsiyə etmişdir ki, bəlkə, düşünüb ibrət alasınız.
Bünyadov-Məmmədəliyev
Yetimin malına, xeyirxah məqsəd (onu qoruyub saxlamaq, çoxaltmaq) istisna olmaqla, həddi-buluğa çatana qədər yaxın düşməyin. Ölçüdə və çəkidə düz olun. Biz hər kəsi yalnız qüvvəsi yetdiyi qədər yükləyirik. Söz söylədiyiniz zaman (lehinə və ya əleyhinə danışdığınız adam) qohumunuz olsa belə, ədalətli olun. Allah qarşısındakı əhdi (dini vəzifələrinizi, andlarınızı) yerinə yetirin. (Allah) bunları sizə tövsiyə etmişdir ki, bəlkə, düşünüb öyüd-nəsihət qəbul edəsiniz!
Ələddin Sultanov
Həddi-büluğa çatana qədər yetimin malına ancaq ən gözəl şəkildə (yetimin mənafeyinə uyğun) yaxınlaşın! Ölçüdə və çəkidə ədalətə riayət edin! Biz hər kəsə yalnız gücü yetdiyi qədər (məsuliyyət) yükləyirik. Söz söylədiyiniz zaman (haqqında danışdığınız şəxs) qohumunuz olsa belə ədalətli davranın! Allaha olan əhdinizi yerinə yetirin! Allah bunları sizə əmr etmişdir ki, bəlkə, siz düşünüb öyüd alasınız.
Rashad Khalifa The Final Testament
You shall not touch the orphans' money except in the most righteous manner, until they reach maturity. You shall give full weight and full measure when you trade, equitably. We do not burden any soul beyond its means. You shall be absolutely just when you bear witness, even against your relatives. You shall fulfill your covenant with GOD. These are His commandments to you, that you may take heed.
The Monotheist Group The Quran: A Monotheist Translation
"And do not come near the money of the orphan, except for what is best, until he reaches his independence; and give honestly full measure and weight equitably. We do not burden a soul except with what it can bear, and if you speak then be just even if against a relative; and regarding the pledges made to God, you shall observe them. This He has enjoined you that you may remember."
Edip-Layth Quran: A Reformist Translation
"Do not come near the money of the orphan, except for what is best, until he reached his maturity; and give honestly full measure and weight equitably. We do not burden a person beyond its capacity. When you speak you must observe justice, even if against a relative. You shall also observe the pledges you made to God. He has enjoined you this so that you may take heed."
Mustafa Khattab The Clear Quran
And do not come near the wealth of the orphan—unless intending to enhance it—until they attain maturity. Give full measure and weigh with justice. We never require of any soul more than what it can afford. Whenever you speak,[1] maintain justice—even regarding a close relative. And fulfil your covenant with Allah. This is what He has commanded you, so perhaps you will be mindful.
Al-Hilali & Khan
"And come not near to the orphan’s property, except to improve it, until he (or she) attains the age of full strength; and give full measure and full weight with justice. We burden not any person, but that which he can bear. And whenever you give your word (i.e. judge between men or give evidence), say the truth even if a near relative is concerned, and fulfil the Covenant of Allâh. This He commands you, that you may remember[1].
Abdullah Yusuf Ali
And come not nigh to the orphan's property, except to improve it, until he attain the age of full strength; give measure and weight with (full) justice;- no burden do We place on any soul, but that which it can bear;- whenever ye speak, speak justly, even if a near relative is concerned; and fulfil the covenant of Allah: thus doth He command you, that ye may remember.
Marmaduke Pickthall
And approach not the wealth of the orphan save with that which is better, till he reach maturity. Give full measure and full weight, in justice. We task not any soul beyond its scope. And if ye give your word, do justice thereunto, even though it be (against) a kinsman; and fulfil the covenant of Allah. This He commandeth you that haply ye may remember.
Abul A'la Maududi Tafhim commentary
(vi) and do not even draw near to the property of the orphan in his minority except in the best manner;[1] (vii) and give full measures and weight with justice; We do not burden anyone beyond his capacity;[2] (viii) When you speak, be just, even though it concern a near of kin; (ix) and fulfil the covenant of Allah.[3] That is what He has enjoined upon you so that you may take heed.
Taqi Usmani
Do not approach the property of the orphan, except with the best possible conduct, until he reaches maturity. Give full measure and full weight in all fairness- We do not obligate anyone beyond his capacity - and be just when you speak, even though the one (against whom you are speaking) is a relative; and fulfill the covenant of Allah. This is what He has enjoined upon you, so that you may observe the advice.
Abdul Haleem
Stay well away from the property of orphans, except with the best [intentions], until they come of age; give full measure and weight, according to justice’- We do not burden any soul with more than it can bear- ‘ when you speak, be just, even if it concerns a relative; keep any promises you make in God’s name. This is what He commands you to do, so that you may take heed’-
Mohamed Ahmed - Samira
Do not spend the belongings of the orphans but for their betterment, until they come of age; and give in full measure, and weigh justly on the balance. God does not burden a soul beyond capacity. When you say a thing, let it be just, even though the matter relate to a relative of yours, and fulfil a promise made to God. These are the things that He has enjoined that you may take heed.
Muhammad Asad
and do not touch the substance of an orphan - save to improve it-before he comes of age. " And [in all your dealings] give full measure and weight, with equity: [however,] We do not burden any human being with more than he is well able to bear; and when you voice an opinion, be just, even though it be [against] one near of kin. And [always] observe your bond with God: this has He enjoined upon you, so that you might keep it in mind.
Abdel Khalek Himmat Al- Muntakhab
e) "You must not encroach upon the property of the orphan, unless it be with the motive of improving, advancing or raising it to a better quality or condition, until he or she reaches maturity and be able to take charge of it".
Progressive Muslims
"And do not come near the money of the orphan, except for what is best, until he reached his maturity; and give honestly full measure and weight equitably. We do not burden a soul except by what it can bear, and if you speak then be just even if against a relative; and regarding the pledges made to God, you shall observe them. This He has enjoined you that you may remember."
Shabbir Ahmed
Allah Commands you further: Approach not the wealth of the orphan except for their own benefit until they come of age with full maturity of body and mind. Give full weight and full measure in all your dealings. Uphold justice in all aspects of your life. Our Commands are meant to widen your human potential. We do not assign any "Self" responsibility beyond its means. And when you voice an opinion, be just, even if it is against a relative. Fulfill your Covenant with Allah, the unwavering allegiance to the Divine System (1:4-5), (9:111). This He Commands for you to bear in mind.
Syed Vickar Ahamed
And do not come near to the orphans property except to improve it (or to make it better), till he (or she) attains the age of full strength; Give full measure and full weight with (total) justice— No burden do We place on any soul, except that what it can bear— And whenever you speak, speak justly, even if a near relative is concerned; And fulfill the duty (and promise) to Allah: Thus does He command you, that you may remember.
Sahih International (Umm Muhammad, Mary Kennedy, Amatullah Bantley)
And do not approach the orphan's property except in a way that is best until he reaches maturity. And give full measure and weight in justice. We do not charge any soul except [with that within] its capacity. And when you testify, be just, even if [it concerns] a near relative. And the covenant of Allah fulfill. This has He instructed you that you may remember.
Ali Quli Qarai
Do not approach the orphan’s property, except in the best [possible] manner, until he comes of age. And observe fully the measure and the balance with justice.’ We task no soul except according to its capacity. ‘And when you speak, be fair, even if it were a relative; and fulfill Allah’s covenant. This is what He enjoins upon you so that you may take admonition.’
Bijan Moeinian
Do not approach an orphan's property [say using it as a short-term loan with the best intention of repaying for the simple reason that you may not be able pay it back] except with the best intention [such as investing it on their behalf, put it in a trust account, etc. ] until they grow up [then you can ask them whether or not they are willing to give you a loan.] Give full weight and full measure when you trade. See I am not demanding more than what your soul can bear. Never lie; even though telling the truth may hurt your dearest ones. Deliver what you have promised to the Lord. These are the Lord’s commandments, may you be mindful.
George Sale
And meddle not with the substance of the orphan, otherwise than for the improving thereof, until he attain his age of strength; and use a full measure, and a just balance. We will not impose a task on any soul, beyond its ability. And when ye pronounce judgement observe justice, although it be for or against one who is near of kin, and fulfill the covenant of God. This hath God commanded you, that ye may be admonished;
Mahmoud Ghali
And do not draw near the wealth of the orphan, except in the fairest (manner), until he has reached full age. And fill up the measure and the balance with equity. We do not charge (any) self except to its capacity; and when you say (anything), then be just (i.e., do justice) even if he were a near kinsman. And fulfil the covenant of Allah. That is what He has enjoined you with, that possibly you would be mindful.
Amatul Rahman Omar
And (He has enjoined you) that you do not approach the property of an orphan except in the fairest manner; until he attains his maturity, and give full measure and weight with equity. We charge no soul except to its capacity, and that when you speak (giving your verdict), observe justice even though the person concerned be a relative (of yours), and fulfill the covenant (you made) with Allâh. That is what He enjoins upon you so that you may take heed,
E. Henry Palmer
And draw not nigh unto the wealth of the orphan, save so as to better it, until he reaches full age; and give weight and measure with justice. We do not compel the soul save what it can compass; and when ye pronounce, then be just, though it be in the case of a relative.
Hamid S. Aziz
And draw not nigh unto the property of the orphan, except to improve it, until he reaches full age; and give weight and measure with justice - We place not a greater burden on the soul than he can bear - and when you speak (or give your word), then speak justly (or do it justice), even if it be against a near relative; and fulfil the covenant with Allah. This He commands you that per chance (or possibly) you may be mindful.
Arthur John Arberry
And that you approach not the property of the orphan, save in the fairer manner, until he is of age. And fill up the measure and the balance with justice. We charge not any soul save to its capacity. And when you speak, be just, even if it should be to a near kinsman. And fulfil God's covenant. That then He has charged you with; haply you will remember.
Aisha Bewley
And that you do not go near the property of orphans before they reach maturity – except in a good way; that you give full measure and full weight with justice – We impose on no self any more than it can bear; that you are equitable when you speak – even if a near relative is concerned; and that you fulfil Allah’s contract. That is what He instructs you to do, so that hopefully you will pay heed.
Sam Gerrans The Qur'an: A Complete Revelation
“And approach not the property of the fatherless save with what is better before he reaches his maturity; and fulfil the measure and the balance with equity,” — We burden not any soul save to its capacity — “and when you speak, be just (though he be a relative); and the covenant of God fulfil; — that He commanded you, that you might take heed.”
Эльмир Кулиев
Не приближайтесь к имуществу сироты, кроме как во благо ему, пока он не достигнет зрелого возраста. Наполняйте меру и весы по справедливости. Мы не возлагаем на человека сверх его возможностей. Когда вы произносите слово, будьте справедливы, даже если это касается родственника. Будьте верны договору с Аллахом. Это заповедал вам Аллах, — быть может, вы помяните назидание.